H δυσκοιλιότητα είναι μία κοινωνική νόσος που μπορεί να επηρεάσει σοβαρά την ποιότητα ζωής του ασθενούς. Στους ενήλικες, συχνότερα εμφανίζεται στις γυναίκες και τείνει να αυξάνει σε συχνότητα με την αύξηση της ηλικίας.

Τα αίτια της δυσκοιλιότητας είναι πολλά και για τον λόγο αυτό απαιτείται πολύπλευρη προσέγγιση. Η δυσκοιλιότητα απόφραξης μπορεί να διακριθεί από αυτήν της βραδείας προώθησης.

Το σύνδρομο απόφραξης εξόδου των κοπράνων (ΣΑΕΚ), οφείλεται σε ανωμαλίες της περιοχής ή σε αδυναμία αποβολής των κοπράνων, όπως:

Παράδοξες συσπάσεις των μυών του περινέου και των σφιγκτήρων είναι η κύρια αιτία του ΣΑΕΚ. Η ορθοκήλη και η πρόπτωση του ορθού είναι οι κύριες αιτίες απόφραξης του ορθού. ΣΑΕΚ μπορεί να προκαλέσει η εντεροκήλη ή η πρόπτωση των γεννητικών οργάνων (στις γυναίκες).

Τελεί υπό διευκρίνιση το εάν ανατομικές ή λειτουργικές αλλαγές του περιτοναίου και μυών της πυέλου είναι η αιτία ή το αποτέλεσμα της παθολογίας των οργάνων της πυέλου. Πολλές ανωμαλίες των πυελικών οργάνων θεωρούνται υπεύθυνες για το ΣΑΕΚ, αλλά μιας και συχνά είναι ασυμπτωματικές δεν είναι ξεκάθαρο με ποιο μηχανισμό και πότε συμβαίνει το σύνδρομο απόφραξης της αφόδευσης.

Συμπτώματα κακοήθης δυσκοιλιότητας:

  • Αυξημένη προσπάθεια

  • Παρατεταμένη αφόδευση

  • Ατελής αφόδευση / Αίσθημα ατελούς κένωσης

  • Αδυναμία αποβολής κοπράνων

  • Μεγάλος αριθμός αφοδεύσεων / ημέρα

  • Αιμορραγία

  • Ορθο – περινεϊκή δυσφορία

  • Κολπική ή ορθική δακτυλιοειδής προβολή

  • Αποβολή ρευστών κοπράνων (μετά από λήψη καθαρτικών ή υποκλυσμούς)

  • Σχηματισμός κοπρολίθων

  • Ορθο – περινεϊκό άλγος

  • Ακράτεια

Τα παραπάνω συμπτώματα μπορεί να οφείλονται σε σημαντικές ανατομικές και οργανικές αλλαγές σε σχέση με τις παθολογίες αυτές:

  1. Το μήκος του ορθού είναι μακρύτερο και το τμήμα που βρίσκεται κάτω από το ιβοϊερό επίπεδο από ότι το φυσιολογικό.
  2. Η ολική χωρητικότητα, ιδίως της ληκύθου, είναι αυξημένη.
  3. Ο μυϊκός χιτώνας του ορθού είτε είναι πολύ λεπτός είτε έχει εξαφανιστεί. Αυτή η αλλαγή αν και μπορεί να συμβεί σε όλη την περιφέρεια παρατηρήθηκε κυρίως στο πρόσθιο και στα πλάγια τοιχώματα. Αρχίζει σταθερά 1 έως 2 εκ πάνω από τον έσω σφιγκτήρα, όμως η επέκτασή της κεντρικά ποικίλλει.
  4. Ο μυϊκός χιτώνας του κόλπου μπορεί επίσης να λεπτυνθεί, συνήθως όμως αυτό συμβαίνει όταν υπάρχει μεγάλου μεγέθους ορθοκήλη.

Σε μεγάλες ορθοκήλες παρατηρήθηκε ένδειξη ενδοτοιχωματικής απονεύρωσης και αλλοιώσεις των τελικών κλάδων των νεύρων.

Διάγνωση κακοήθης δυσκοιλιότητας

Η λεπτομερής κλινική εξέταση και καταγραφή ιστορικού από τον Χειρουργό, θα οδηγήσει σε διαφορετικές κατά περίπτωση (και ανά φύλο) διαγνωστικές εξετάσεις για την εξεύρεση του πραγματικού αιτίου που προκαλεί τη δυσκοιλιότητα.

Η υπερηχογραφική απεικόνιση επιβεβαιώνει αυτές τις αλλαγές ενώ ο ακτινοσκοπικός έλεγχος της κένωσης δείχνει τις παθολογίες των οργάνων της πυέλου. Σε κάθε περίπτωση οι κοινές εξετάσεις δεν  είναι ικανές να διευκρινίσουν τους μηχανισμούς που προκαλούν τις ανωμαλίες της κένωσης.

Αντιμετώπιση με την τεχνική S.T.A.R.R.

Σήμερα, οι ασθενείς με προβλήματα δυσκοιλιότητας μπορούν να αντιμετωπιστούν με υπευθυνότητα και αποτελεσματικότητα.

Η σύγχρονη χειρουργική τεχνική για την θεραπευτική αντιμετώπιση της μηχανικής απόφραξης των κοπράνων ονομάζεται διαπρωκτική Αφαίρεση του Ορθού με Αναστομωτήρα – Stapled Trans Anal Rectal Resection (S.T.A.R.R.).

Η τεχνική S.T.A.R.R συνίσταται στην διαπρωκτική αφαίρεση του περιφερικού ορθού με τη χρήση δύο κυκλικών αναστομωτήρων. Η επέμβαση εκτελείται με γενική, ραχιαία ή επισκληρίδιο αναισθησία.

Η τεχνική εφαρμόζεται και σε εξωτερική πρόπτωση του ορθού μικρότερη από 3 εκ. Η επέμβαση μπορεί να συνδυαστεί με άλλες εγχειρήσεις, όπως αυτής για ακράτεια ούρων, υστερεκτομή για ανάρτηση κόλπου, όχι όμως με τεχνικές που απαιτούν την διάνοιξη του οπίσθιου τοιχώματος του κόλπου.

Μετεγχειρητικά, το 95 % αυτών των ασθενών δεν χρησιμοποιούν πια καθαρτικά ή δακτυλική πίεση. Στο ίδιο ποσοστό είναι και η ελάττωση της ατελούς κένωσης, της δυσφορίας και του πόνου του περινέου. Επίσης επιτυγχάνεται ελάττωση της προσπάθειας και του χρόνου αφόδευσης.

Η τεχνική είναι επίσης αποτελεσματική σε διαταραχές της ενεργού ακράτειας κοπράνων με ακέραιο σφιγκτήρα. Ο μετεγχειρητικός πόνος είναι συνήθως ελάχιστος και συγκρίσιμος με εκείνον μετά από αιμορροϊδεκτομή με stapler. Οι πιο συχνές επιπλοκές είναι η έπειξη για αφόδευση (20 %), που είναι όμως πάντα προσωρινή, η ρήξη της αναστόμωσης, μερική, και η μετεγχειρητική αιμορραγία κάτω όμως από 2 %.

Συνοψίζοντας, με την επέμβαση  S.T.A.R.R. επιτυγχάνονται:

  • Αφαίρεση του προπίπτοντος ορθού και αποκατάσταση των φυσιολογικών ανατομικών σχέσεων της περιοχής.

  • Αποκατάσταση της συνέχειας του ορθικού τοιχώματος και επανάκτηση της φυσιολογικής ορθικής χωρητικότητας και ευενδοτότητας.

  • Ανατομική διόρθωση της ορθοκήλης με μείωση της οπίσθιας κολποκήλης στις γυναίκες.